بیش از 80 بیماری خود ایمنی وجود دارد که در این مقاله می‌خواهیم 14 نوع از متداول ترین آن‌ها را مورد بررسی قرار دهیم.
دیابت نوع یک
در این بیماری خود ایمنی سیستم ایمنی سلول‌های سازنده انسولین در پانکراس را مورد حمله قرار می‌دهند.
و این امر موجب افزایش قند خون و آسیب به عروق خونی و ارگان‌هایی مثل قلب، کلیه‌ها، چشم‌ها و اعصاب می‌شود.
آرتریت روماتوئید
این بیماری که از بیماری های خود ایمن است، سیستم ایمنی به مفاصل حمله ور می‌شود که این حمله عامل قرمزی، گرمی، التهاب و سختی مفاصل می‌شود. برعکس استئو آرتریت که معمولا افراد در سنین بالا مبتلا می‌شوند، آرتریت روماتوئید در دهه 30 و یا حتی زودتر رخ می‌دهد.
پسوریازیس
در حالت طبیعی و نرمال سلول‌های پوست رشد می‌کنند و بعد از مدتی پوسته ریزی اتفاق خواهد افتاد.
در بیماری پسوریازیس سلول‌های پوست به سرعت زیاد می‌شوند patch های قرمز یا پلاک‌های سفید- نقره‌ایدر پوست ایجاد می‌کنند.
مالتیپل اسکلروزیس(MS)
در این بیماری خود ایمنی غلاف میلین، لایه پوشاننده اطراف سلول‌های عصبی در سیستم اعصاب مرکزی آسیب می‌بیند. آسیب غلاف میلین سرعت انتقال پیام بین مغز و نخاع و بقیه‌ی بدن را کاهش می‌دهد. این آسیب منجر به علائمی مثل بی حسی، ضعف، مشکلات تعادلی و مشکلات در راه رفتن می‌شود.MS با جنیدین فرم و با چندین درجه ظاهر می‌شود. بر طبق مطالعه‌ای که در سال2012 انجام شده است 50 درصد بیماران مبتات به MS بعد از 15 سال از شروع بیماری برای راه رفتن به کمک نیاز دارند.
لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE)
در سال 1800 میلادی پزشکان لوپوس را به علت ایجاد راش در سطح پوست نوعی بیماری پوستی تلقی می‌کردند.
اما در فرم سیستمیک، بیماری در حقیقت بسیاری از ارگان‌ها مثل مفاصل، کلیه‌ها، مغز و قلب درگیر هستند.
بیماری التهابی روده(IBD)
بیماری التهابی روده اصطلاحی است برای توصیف التهاباتی که در لایه بیرونی دیواره وجود دارد. هر نوعی از IBD روی بخش خاصی از دستگاه گوارش تاثیر می‌گذارد
بیماری کرون: بیماری التهابی مزمن است که می‌تواند از دهان تا مقعد را تحت تاثیر قرار دهد.
کولیت اولسراتیو: دیواره روده بزرگ (کولون) و رکتوم دچار التهاب می‌شوند.
بیماری آدیسون
این بیماری خود ایمنی بر روی غدد فوق کلیوی تاثیر می‌گذارد. در واقع این بیماری باعث کمبود ترشح هورمون توسط غدد فوق کلیوی می‌شود در نتیجه کورتیزول و آلدوسترون به میزان بسیار کم تولید می‌شوند، کمبود کورتیزول می‌تواند بر نحوه استفاده و ذخیره کربوهیدرات‌ها و گلوکز بدن تاثیر داشته باشد. کمبود آلدوسترون منجر به از دست دادن سدیم و افزایش پتاسیم در جریان خون گردد. علائمی مثل ضعف، خستگی، کاهش وزن و کاهش قند خون در این بیماری مشاهده می‌شود.
بیماری گریوز
در این بیماری خود ایمنی بدن به غده تیروئید حمله می‌کند و منجر به افزایش هورمون توسط این غده می‌شود.
هورمون‌های تیروئید در کنترل استفاده از انرژی توسط بدن دخالت دارند و در واقع بر روی متابولیسم بدن موثر هستند. افزایش هورمون‌های تیروئیدی باعث افزایش فعالیت‌های بدن می‌شود و باعث ایجاد علائمی مانند عصبی بودن، افزایش ضربان قلب، عدم تحمل گرما و کاهش وزن می‌شود.
یکی از علائم احتمالی این بیماری بیرون زدگی چشم‌ها است، که در حدود 30 درصد از مبتلایان رخ می‌دهد.
سندرم اسجوگرن
این بیماری خود ایمنی بر روی غدد بزاقی و مجاری اشکی که عامل رطوبت دهان و چشم‌ها است، اثر می‌گذارد. علائم بارز این بیماری خشکی چشم و دهان است اما ممکن است بر روی مفاصل یا پوست هم تاثیر‌گذار باشد.
هاشیموتو (تیروئید هاشیموتو)
در تیروئید هاشیموتو، هورمون‌های تیروئیدی بسیار کند و به مقدار کم تولید و ترشح می‌شوند.
علائمی مثل افزایش وزن، حساسیت به سرما، خستگی، ریزش مو و ورم غده تیروئید (گواتر) در این بیماری نمایان می‌شود.
میاستنی گراویس
میاستنی گراویس بر روی تکانه‌های اعصابی که مغز برای کنترل ماهیچه‌ها کمک می‌کنند اثر می‌گذارد.
زمانی که ارتباط اعصاب به عضلات مختل شود، سیگنال‌ها نمی‌توانند عضلات را به سمت انقباض هدایت کنند.
شایع‌ترین علامت آن ضعف عضلانی است که با فعالیت بدتر می‌شود و با استراحت بهبود می‌یابد.
اغلب عضلات کنترل کننده حرکت چشم، باز شدن پلک، حرکات صورت و بلع درگیر می‌شوند.
واسکولیت اتوایمیون
این بیماری خود ایمنی در شرایطی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن به عروق خونی حمله می‌کند.
التهابی که منجر به تنگ شدن شریان و سیاهرگ‌ها می‌شود باعث می‌گردد خون کمتری از طریق آن‌ها جریان یابد.
آنمی پرنسیوز
در این نوع کم خونی، پروتئینی به نام فاکتور اینتریسیک که توسط سلول‌های معده ساخته می‌شوند کاهش می‌یابد این فاکتور برای جذب ویتامین B-12 غذا توسط روده کوچک مورد نیاز است، در نتیجه جذب ویتامین B12 کاهش می‌یابد. کمبود این ویتامین باعث ایجاد آنمی می‌شود و توانایی بدن برای برای سنتز DNA تغییر می‌کند. آنمی پرنسیوز در افراد مسن بیشتر رخ می‌دهد. بر طبق مطالعه‌ای که در سال 2012 انجام شده است این بیماری به طور کلی 0.1 درصد از مردم را درگیر می‌کند اما نزدیک به 1.2 افراد با لای 60 سال به آن مبتلا هستند.
بیماری سلیاک
بیماران مبتلا به سلیاک قادر به خوردن غذاهای حاوی گلوتن نیستند. پروتئین گلوتن در گندم و سایر غلات وجود دارد، در این بیماری زمانی که گلوتن در روده کوچک وجود دارد سیستم ایمنی به همان بخش از روده حمله ور شده و باعث ایجاد التهاب می‌شود.
منابع علمی:
ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1311781/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3441227/
ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3351877/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26438584
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1568997212000225