کلسترول نوعی چربی است که درون عروق تجمع پیدا میکندو با گذشت زمان یک پلاک سفت را ایجاد میکند و باعث آسیب به شریانها میشود، عروق را سفت و باریک میکند و جریان خون را مهار میکند افزایش کلسترول باعث میشود قلب برای پمپ کردن خون باید سختتر (بیشتر) کار کند و خطر حمله قلبی و سکته را بالا میرود.
اگر به همراه دیابت، کلسترول بالایی دارید، تنها نیستید!
انجمن قلب آمریکا (AHA) اظهار میدارد که دیابت اغلب سطح کلسترول خوب (HDL) را کاهش میدهد و باعث افزایش سطح کلسترول بد (LDL) و تری گلیسیرید میشود. هر دوی این موارد خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و سکته مغزی را افزایش میدهد.
در صورتی که سطح کلسترول LDL کمتر از 100 میلی گرم/ دسی لیتر، ایده آل در نظر گرفته میشود ، چنانچه بین 129-100 میلیگرم/ دسی لیتر باشد نزدیک به ایده آل است و در صورتی که بین 159-130 میلی گرم/ دسی لیتر باشد بالاتر از حد نرمال و خطرناک است.
تحقیقات در ارتباط با دیابت وکلسترول بالا، هنوز جواب قطعی را در این خصوص مشخص نکرده است ولی در یک مطالعه محققان دریافتند که قندخون، انسولین و کلسترول در بدن با یکدیگر در تعامل هستند و تحت تاثیر یکدیگر قرار دارند.
در ضمن نکته مهمی که وجود دارد این است که گاهی حتی اگر سطح قندخون فرد کنترل شده باشد ممکن است سطح کلسترول LDL همچنان بالا برود. با این حال، هر دو مورد را میتوان با دارو وسبک زندگی مناسب کنترل کرد.
هدف اصلی کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و سکته مغزی است. در ادامه هفت نکته اصلی که با دنبال کردن آنها بدن فرد سالم و فعال باقی میماند آورده شده است
1.عدد خود را بدانید!
همه ما میدانیم که دانستن سطح قند خون بسیار مهم است. در عین حال بهتر است که فرد مبتلا به دیابت از سطح کلسترول خود نیز مطلع باشد. همانطور که قبلا ذکر شد، سطح کلسترول LDL، زمانی ایده آل است که برابر یا کمتر از 100 باشد.
فرد مبتلا به دیابت هر بار که چکاپ میشود باید میزان تری گلیسیرید و فشار خون خود نیز مطلع باشد. فشار خون نرمال برابر 80/120 میلیمتر جیوه است. انجمن قلب آمریکا پیشنهاد میکند که مبتلایان به دیابت باید فشار خونی کمتر از 80/130 میلیمتر جیوه داشته باشند و تری گلیسیرید آنها کمتر از 200 میلیگرم در دسی لیتر باشد.
2.سبک زندگی خود را بهبود دهید و به توصیه پزشک عمل کنید.
چندین گزینه برای ارتقاء سبک زندگی وجود دارند کهبه وضوح خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را کاهش میدهند. معمولا همهی افراد از آنها اطلاع دارند اما عمل کردن به آنها بسیار مهم میباشد:
- ترک سیگار
- مصرف تمامی داروها طبق دستورالعمل پزشک
- کاهش وزن در محدوده نرمال
3.بعد از صرف غذا، پیاده روی کنید.
ورزش کردن برای کنترل سطح قندخون وکلسترول بسیار مهم است. ورزش مرتب باعث افزایش سطح کلسترول HDL (خوب) میشود که این امر باعث حفاظت از فرد در برابر بیماریهای قلبی میشود، همچنین گاهی به کاهش LDL نیز کمک میکند.
پزشکان معتقدند که احتمالا موثرترین تمرینی که میتواند به فرد برای کنترل سطح قندخون کمک کند پیاده روی بعد از خوردن وعده غذایی است. همچنین پیاده روی برای کلسترول بالا نیز مفید است. در مطالعهای که در سال 2013 منتشر شده است محققان گزارش کردند که پیاده روی کلسترول بالا را 7 درصد کاهش میدهد در حالی که دویدن آن را 4.3 درصد کاهش داده است.
4.پنج بار در هفته کمی سختتر تنفس کنید!
علاوه بر پیاده روی بعد از وعدههای غذایی، انجام ورزش هوازی 5 بار در هفته با شدت متوسط به مدت 30 دقیقه در روز نیز مهم میباشد. قدم زدن، دوچرخه سواری، شنا، تنیس، استفاده از پله به جای آسانسور تماما در کنترل قندخون و بهبود کلسترول بالا موثر هستند. انجام فعالیتهای هوازی در کاهش سطح HbA1c بسیار موثر هستند.
5.گاهی اوقات وزنههای سنگین بلند کنید.
با افزایش سن، ماهیچهها تراکم و مقاومت خود را از دست میدهند که این امر برای سلامتی بدن به خصوص سلامت قلب و عروق مناسب نمیباشد. میتوان با اضافه کردن برخی تمرینات کار با وزنههای سنگینتر به برنامه هفتگی در برابر این تغییرات مقاومت نمود. علاوه بر بهبود سطح قندخون، کار با وزنه یک روش موثر برای کنترل کلسترول است. در مطالعهای که در سال 2013 انجام شده است، محققان دریافتند که افرادی که به صورت روتین تمرین با وزنه را در برنامه خود دارند HDL بالاتری نسبت به بقیه افراد دارند. به طور کلی ترکیب تمرینات هوازی و تمرین با وزنه برای افراد مبتلا به دیابت که از کلسترول بالا رنج میبرند بسیار مفید است.
6.وعدههای غذایی سالم مصرف کنید.
همانطور که قبلا متذکر شدیم فرد مبتلا به دیابت با تغییراتی در رژیم غذایی خود، تا حد زیادی میتواند به بهبود سطح قندخون خود کمک کند.حال اگر فرد دیابتی کلسترول بالایی هم دارد با رعایت همان رژیم تنها با چند تغییر جزئی میتواند سطح LDL خود را نیز مدیریت کند. کافی است فرد مصرف چربیهای ناسالم مانند گوشت قرمز و لبنیات پرچرب را محدود و استفاده از چربیهای مفید مثل آجیل، ماهی، روغن زیتون، آووکادو، تخمه کتان و گوشت بدون چربی را جایگزین کند. همچنین اضافه کردن فیبر به وعدههای غذایی به کاهش LDL کمک قابل توجهی میکند.
7.مراقب سلامتی بقیه ارگانهای خود باشید.
چشمها
دیابت کنترل نشده و کلسترول بالا هر دو به سلامتی چشمها آسیب میرسانند. فرد مبتلا باید هر سال جهت چکاپ چشمها اقدام نماید.
پاها
دیابت با اثر روی اعصاب پاها باعث کاهش حساسیت آنها میشود. فرد دیابتی باید مرتب پاهای خود را از نظر وجود زخم و تورم بررسی کند.
دندانها
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد دیابت خطر عفونت لثه را افزایش میدهد. از این جهت فرد مبتلا به دیابت باید مرتب چکاپ دهان و دندان انجام داده و بهداشت را بیش از پیش رعایت کند.
سیستم ایمنی
با افزایش سن، سیستم ایمنی بدن به تدریج ضعیف میشود که شرایطی مانند دیابت میتواند باعث ضعیفتر شدن آن شود. بنابراین پیشنهاد میشود که به طور مرتب واکسیناسیون آنفولانزا تزریق گردد، پس از 60 سالگی واکسن زونا و بعد از 65 سالگی واکسن پنوموکوک (ذاتالریه) تزریق گردد. معمولا شیوع هپاتیت B در افراد مبتلا به دیابت، بیشتر از افراد دیگر است که واکسن آن راهی مطمئن برای مصون ماندن از این ویروس میباشد.
منابع علمی:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23227155
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21098771
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20436182
heart.org/en/health-topics/diabetes/prevention–treatment-of-diabetes/know-your-health-numbers
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26451278
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24174305
mayoclinic.org/diseases-conditions/high-blood-cholesterol/in-depth/reduce-cholesterol/art-20045935
mayoclinic.org/diseases-conditions/high-blood-cholesterol/in-depth/triglycerides/art-20048186
mayoclinic.org/diseases-conditions/type-2-diabetes/manage/ptc-20169866
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23887902
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11279518
https://care.diabetesjournals.org/content/25/9/1511
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24455726